Kiedy chrząstka ta staje się cieńsza, pęka lub całkowicie zanika, kości stykają się bezpośrednio, powodując silny ból, sztywność stawów i przewlekły stan zapalny. To postępujące pogorszenie stanu zdrowia przekształca płynny staw w bolesną strefę tarcia, znacznie ograniczając ruchomość i niezależność.
Mechanizmy degradacji chrząstki
Proces zwyrodnieniowy stawów obejmuje kilka złożonych zjawisk biologicznych. Zniszczeniu chrząstki towarzyszy zmiana w strukturze kości, z powstawaniem osteofitów (narośli kostnych) i zapaleniem błony maziowej. Te zmiany anatomiczne zaburzają równowagę biomechaniczną stawu, przyspieszając jego degradację.
Czynniki ryzyka i przyczyny choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego
Predyspozycje genetyczne i dziedziczne
Czynnik dziedziczny odgrywa znaczącą rolę w rozwoju choroby zwyrodnieniowej stawów. Niektóre rodziny charakteryzują się szczególną podatnością genetyczną, a geny wpływają na jakość chrząstki, strukturę kości i procesy zapalne. Ta predyspozycja rodzinna wyjaśnia, dlaczego u kilku członków tej samej linii genetycznej może rozwinąć się ta patologia stawów.
Wpływ nadwagi i otyłości
Nadwaga jest głównym czynnikiem ryzyka choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego. Każdy dodatkowy kilogram zwiększa obciążenie stawu podczas chodzenia lub codziennych czynności. To przewlekłe przeciążenie mechaniczne przyspiesza zużycie chrząstki i sprzyja wczesnemu wystąpieniu objawów bólowych.
Badania medyczne wykazują, że nawet niewielka utrata masy ciała (5–10% masy ciała) może znacząco spowolnić postęp choroby zwyrodnieniowej stawów i złagodzić objawy bólowe.
Ryzykowne działania zawodowe i sportowe
Niektóre zawody są szczególnie podatne na schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego. Zawody wymagające podnoszenia ciężarów, długotrwałego przysiadu lub wykonywania powtarzalnych ruchów powodują nadmierne obciążenie stawu biodrowego. Rolnicy, pracownicy budowlani i glazurnicy częściej zapadają na chorobę zwyrodnieniową stawu biodrowego.
Podobnie niektóre intensywne aktywności sportowe, zwłaszcza te wiążące się z powtarzającymi się uderzeniami lub nagłymi zmianami kierunku, mogą powodować przedwczesne zużycie chrząstki stawowej.
Historia traumatyczna i patologiczna
Wcześniejsze urazy stawów, takie jak złamania, zwichnięcia czy poważne skręcenia, trwale zaburzają architekturę stawu. Urazy te mogą zaburzyć rozkład obciążeń mechanicznych i przyspieszyć proces zwyrodnieniowy.
